Đăng nhập
Bình Dương không chỉ nổi tiếng với sự phát triển kinh tế năng động mà còn là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa. Từ những di chỉ khảo cổ học cổ xưa như Dốc Chùa, Cù Lao Rùa, Mỹ Lộc cho thấy sự hình thành xã hội loài người cách đây hơn 2.500 năm, đến những tinh hoa còn lại trong kỹ thuật chế tác đồ đá, đồ đồng, nông cụ, và đặc biệt là kỹ thuật chạm trổ, điêu khắc, sơn mài. Trong số rất nhiều di sản quý giá đó, Nhà ông Trần Văn Hổ (hay còn gọi là Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương tự túc) nổi lên như một điểm sáng, một minh chứng hùng hồn cho sự thịnh vượng và nề nếp của một gia đình quyền thế, đồng thời phản ánh rõ nét đời sống xã hội Bình Dương hơn 120 năm về trước. Đây là một trong bốn nhà cổ được công nhận di tích kiến trúc nghệ thuật tại Bình Dương, bên cạnh nhà ông Trần Công Vàng, nhà ông Nguyễn Tri Quang và nhà cổ Đỗ Cao Thứa.
Di tích tọa lạc tại số 18 đường Bạch Đằng, phường Phú Cường, Thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Nơi đây không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là một công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo, được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là di tích cấp quốc gia vào ngày 29 tháng 4 năm 1993. Với tổng diện tích còn lại là 1.296m², ngôi nhà mang đến một không gian yên bình, cổ kính, tách biệt hoàn toàn khỏi sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị bên ngoài, lý tưởng cho những ai muốn tham quan, khám phá và tìm về những giá trị xưa cũ.
Ngôi nhà cổ này nguyên là tư gia của ông Trần Văn Hổ, hay còn gọi là Đốc Phủ Đẩu – nguyên là Đốc Phủ Sứ dưới thời Pháp thuộc, tương đương với Chủ tịch tỉnh ngày nay. Công trình được thân sinh của ông là cụ Trần Văn Lân khởi công xây dựng vào tháng 2 năm 1890. Điều đặc biệt là mặt chính diện ngôi nhà quay về hướng Tây Nam, hướng sông Sài Gòn, vốn là một trong những hướng tốt về mặt phong thủy mà người dân Nam Bộ xưa thường chọn để xây cất nhà cửa, đặc biệt là giới vương quyền và những gia đình giàu có.
Nguyên bản, đây là một khu nhà lớn bao gồm nhà chính, nhà phụ và khu chuồng ngựa. Tuy nhiên, sau ngày giải phóng, do không có chủ nhân bảo quản, ngôi nhà đã được nhà nước tiếp quản. Hiện tại, chỉ còn lại ngôi nhà chính, một công trình lớn của gia đình, chủ yếu được sử dụng để thờ cúng ở gian giữa. Lịch sử hình thành Đốc Phủ Đẩu gắn liền với câu chuyện về một gia tộc danh giá, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng Đất Thủ.
Thông tin liên hệ:
Khi đặt chân đến Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương tự túc, bạn sẽ ngay lập tức bị cuốn hút bởi kiến trúc truyền thống và sự bày trí mang phong cách vương quyền của ngôi nhà.
Nhìn từ bên ngoài, ngôi nhà có dáng dấp hơi thấp, với mái ngói âm dương rêu phong, tạo nên một cảnh sắc thiên nhiên đầy cổ kính và thanh tịnh. Trước sân nhà được che phủ bởi một cảnh thiên nhiên thu nhỏ với vườn hoa, cây cảnh và hòn non bộ được trang trí đầy đủ cảnh sinh hoạt "Ngư - Tiều - Canh - Mục". Những hình ảnh này không chỉ mang tính trang trí mà còn ghi dấu bốn ngành nghề chủ yếu của Bình Dương lúc bấy giờ: "Ngư" (chài lưới, đánh bắt), "Tiều" (khai hoang mở đất, khai thác gỗ), "Canh" (canh tác, trồng trọt) và "Mục" (chăn nuôi).
Bước vào bên trong, bạn sẽ choáng ngợp trước cảnh phô trương sự sung túc của chủ nhân. Toàn bộ vật liệu đều là gỗ quý như Cẩm Lai, Giáng Hương, Gõ, Sến, Mật... được sử dụng và bày trí lớp lớp, từ mái nhà xuống cửa võng và cả bậc ngạch. Sự ưu đãi của thiên nhiên về tài nguyên rừng kết hợp với bàn tay khéo léo và sự uyên thông, am hiểu về nho học của con người Bình Dương đã để lại công trình điêu khắc, chạm trổ cùng khối lượng tư liệu liễn đối Hán - Nôm mang đậm triết lý nhân sinh, giáo dục lễ giáo gia đình trong ngôi nhà.
Ngôi nhà có lối kiến trúc theo dạng chữ "Đinh" – một kiểu nhà mà người dân Nam Bộ thường chọn để xây cất. Tổng diện tích xây dựng là 200m². Ngôi nhà được xây dựng theo kiểu 3 gian, 02 chái, gồm 36 cột tròn, 6 hàng cột tròn từ trước ra sau, mỗi hàng là 6 cột được kê toàn bộ trên đá tảng vững chắc. Nền nhà được lát gạch tàu truyền thống. Ngoài ra, phía bên trái ngôi nhà có 3 cửa dạng một cánh thông ra ngoài, trừ mặt tiền, còn lại 3 mặt bên được xây tường gạch kiên cố. Mái ngói âm dương dài thoai thoải cùng hệ thống mái vững chắc có phần hơi thấp, tạo nên một tổng thể hài hòa.
Bên trong nội tự, một bức tường giả hình chữ U được ngăn đôi tạo chiều sâu cho không gian. Mảng giữa tường và khánh thờ là các bức Hoàng phi được sơn son thếp vàng, cùng các bức liễng bằng những câu đối cẩn xà cừ đính trên cột.
Gian giữa của ngôi nhà là nơi thờ cúng trang nghiêm nhất. Phía trên là khám thờ với tấm Thủ quyển chạm nổi hình Tứ linh (long, lân, quy, phụng) hoành tráng. Giữa bức Thủ quyển là ba hàng chữ đề danh hiệu các vị thần được thờ: phía trái thờ thần Táo với danh hiệu "Đông Trù Tư Mạng", giữa là thờ trời với danh hiệu "Hiệp Thiên Đại Đế", bên phải thờ phúc thần với danh hiệu "Phúc Đức Chánh Thần". Phía dưới thờ gia tiên nhiều đời. Hai bên nơi thờ chính là hai câu đối mang ý nghĩa sâu sắc:
Ở hai bên phải và trái, có hai bức thờ cẩn xà cừ rất công phu và độc đáo. Bức bên phải đề hai chữ "Hạc Toán" (sống lâu như tuổi Hạc), bức bên đề "Qui Linh" (tuổi thọ như rùa thiêng). Bốn chữ này đều cẩn ốc xà cừ với lối viết cách điệu, mỗi nét chữ là hình ảnh của chim muông hoa lá tạo thành. Hai bên mỗi bức thờ là đôi câu đối viết kiểu chữ "Chân lư" – một loại chữ mà đến nay vẫn chưa đọc được.
Lớp cửa thứ hai, tất cả đều thể hiện nghệ thuật chạm nổi, khắc chìm, khắc lộng... trên các khung cửa, cánh cửa. Khung cửa chính được dựng theo lối Tam quan, ở đây là một bức tranh khá hoành tráng với hình bán nguyệt được trổ lộng, thể hiện cảnh lầu son gác tía ở cung đình. Bề mặt của khung cửa chạm trổ Tứ thời, bên trên là đề tài "Mai, Lan, Cúc, Trúc", bên dưới đề câu đối, tạo nên nếp hài hòa sinh động.
Phần thể hiện các đề tài trên cửa được chia ra các ô vuông, ô chữ Nhật thể hiện Tứ Linh: Long với sóng nước vân mây, Lân với cuộc giấy, Quy với chân đèn, Hạc với cây Tùng. Các hoa văn tứ hữu "Mai Lan Cúc Trúc" với những đường diềm chi tiết khéo léo được phân bố hợp lý, nét chạm kỹ, tinh tế. Các tấm lá gió, đường diềm ở giữa cột được gia công, chạm lộng hình chữ thọ, các chắn song song đều nhau, ngăn cách một cách chuẩn mực.
Điểm nhấn trong nghệ thuật trang trí tại đây là công trình chạm lộng tập trung vào hai đồ án chính:
Mỗi chủ đề là sự thể hiện một mảng tâm hồn, một phần đời sống, một cảnh thiên nhiên với nhiều ý nghĩa khác nhau. Với lối kiến trúc quy mô khép kín của ngôi nhà truyền thống Việt Nam vào thế kỷ 19, ngôi nhà đã để lại cho Bình Dương một công trình kiến trúc cổ, góp một phần giá trị lịch sử - nghệ thuật truyền thống dân tộc thật quý, minh chứng cho sự tồn tại và phát triển mạnh mẽ của vùng đất và con người Bình Dương, cả trong quá khứ cũng như hiện tại. Thật đáng được trân trọng và giữ gìn.
Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương tự túc không chỉ là một công trình kiến trúc đẹp mà còn mang giá trị di sản to lớn, cùng tiềm năng phát triển du lịch đầy hứa hẹn.
Một điểm cộng lớn là vị trí địa lý của Nhà ông Trần Văn Hổ. Nơi đây lưu giữ cuộc sống sinh hoạt của người dân Bình Dương trong quá khứ, lại nằm cạnh Chợ Thủ Dầu Một – nơi phản ánh rõ nét cuộc sống hiện tại. Đây là một sự so sánh "hữu duyên" rõ nét, tạo sự thích thú cho khách tham quan trong và ngoài nước về cuộc sống của người dân Bình Dương qua các thời kỳ.
Đặc biệt, di tích nằm trên tuyến đường sông từ Sài Gòn lên. Đây là vị trí khá thuận lợi để di tích Nhà ông Trần Văn Hổ trở thành sản phẩm du lịch đại diện cho các nhà cổ của Bình Dương.
Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương tự túc chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, kiến trúc... có khả năng đáp ứng đa dạng các nhu cầu của du khách, từ du lịch khám phá, tham quan, đến nghiên cứu, trải nghiệm và thậm chí là nghỉ dưỡng trong không gian yên bình.
Căn cứ vào Luật Di sản Văn hóa, Bình Dương có đầy đủ 4 loại hình di tích: di tích khảo cổ học, di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật và danh lam thắng cảnh. Đây là những tiềm năng to lớn để Bình Dương phát triển ngành du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn.
Trong bối cảnh Nghị quyết số 08-NQTW ngày 16 tháng 01 năm 2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, cùng với Chỉ thị số 07-CT/TU ngày 16 tháng 9 năm 2016 của Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM về nhiệm vụ phát triển ngành Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 và chiến lược phát triển du lịch đường sông trên sông Sài Gòn, Nhà ông Trần Văn Hổ có một vị trí chiến lược.
Tổng công ty du lịch Sài Gòn (Saigontourist) đã trang bị 05 ca nô và 7 tour du lịch đường sông khám phá các tuyến điểm Thành phố Hồ Chí Minh và các vùng phụ cận, trong đó Bình Dương là một tuyến điểm tiềm năng. Điều này mở ra cơ hội lớn cho việc phát triển các tour du lịch Đốc Phủ Đẩu Bình Dương và các điểm đến lân cận. Trong lịch sử du lịch của Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương từng được ghi nhận là "công viên của xứ Nam Kỳ", là khu vườn tự nhiên của các phố thị miền Đông như Sài Gòn, Gia Định. Câu ca dao "Ghe anh nhỏ mũi trán lườn / Ở trên Gia Định xuống vườn thăm em / Cùng em ăn muối Sầu Riêng / Ăn rồi cảm thấy một niềm vui chung” cũng phần nào thể hiện sự gắn kết và tiềm năng du lịch của vùng đất này.
Bình Dương vốn nổi tiếng với các thương hiệu về ngành nghề truyền thống như điêu khắc, gốm, Sơn Mài; các di tích lịch sử như di tích lịch sử địa đạo Tam Giác Sắt, di tích lịch sử Nhà tù Phú Lợi, di tích lịch sử Chiến Khu Đ, di tích lịch sử Nhà máy xe lửa Dĩ An, Danh lam Chùa núi Châu Thới và các miệt vườn trù phú. Với tiềm năng về giá trị di sản cùng với cơ hội và thương hiệu vốn có, Bình Dương có đầy đủ điều kiện để phát triển ngành Du lịch – ngành Công nghiệp không khói trong tương lai gần.
Để chuyến đi Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương tự túc của bạn trở nên trọn vẹn và đáng nhớ nhất, Ong Vò Vẽ Travel có vài lời khuyên hữu ích dành cho bạn:
Lý do nên chọn Ong Vò Vẽ Travel cho chuyến tự túc đến Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương:
Nếu bạn tìm kiếm một hành trình vừa khám phá kiến trúc truyền thống Nam Bộ, vừa trải nghiệm không gian lịch sử đậm chất xưa, thì Khu Di Tích Lịch Sử Đốc Phủ Đẩu Bình Dương là lựa chọn lý tưởng. Và nếu bạn mong muốn chuyến đi trọn vẹn, tiện lợi và giàu thông tin, Ong Vò Vẽ Travel chính là người đồng hành tin cậy, với:
Hãy để Ong Vò Vẽ Travel đồng hành cùng bạn trong hành trình về với không gian cổ kính và dấu ấn lịch sử tại nhà cổ Đốc Phủ Đẩu – nơi lưu giữ nét văn hóa truyền thống xưa của Bình Dương!
Đọc tiếp
Cần Thơ
Số lượng: 45 người
Loại tour: Tour Miền Tây
Đà Nẵng
Số lượng: 45 người
Loại tour: Tour Đà Nẵng
Hà Nội
Thời gian: 12H
Số lượng: 10 người
Loại tour: Tour trang trại 1 ngày
TPHCM
Thời gian: 12H
Số lượng: 10 người
Loại tour: Tour trang trại 1 ngày
Hà Nội
Thời gian: 12H
Số lượng: 10 người
Loại tour: Tour trang trại 1 ngày
Đảo Phú Quý
Thời gian: 3D
Số lượng: 100 người
Loại tour: Tour Phú Quốc
