Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu - Nét đẹp văn hóa đặc sắc tại Bình Dương

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu được tổ chức hằng năm vào rằm tháng Giêng Âm lịch tại Bình Dương. Đây là một nét đẹp văn hóa của người Hoa tại lễ hội này. Bình Dương nơi có những nét văn hóa lễ hội rất đặc trưng và tiêu biểu nhất phải kể đến đó chính là lễ hội chùa Bà. Hãy cùng Ong Vò Vẽ khám phá lễ hội ngày Tết chùa Bà Thiên Hậu Bình Dương ngay nhé.

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu là gì ?

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu hay còn gọi là Tết Bà Thiên Hậu là lễ hội truyền thống được tổ chức tại các ngôi chùa thờ Bà Thiên Hậu ở Việt Nam. Lễ hội gắn liền với tín ngưỡng dân gian thờ Bà Thiên Hậu, một vị nữ thần được xem là người bảo vệ cho những người đi biển, ngư dân và thương nhân.

Lễ hội thường diễn ra vào tháng 3 âm lịch hàng năm, trùng với ngày giỗ của Bà. Tại các đền, chùa thờ Bà Thiên Hậu, người dân sẽ tổ chức các hoạt động lễ hội tại tphcm hay các tỉnh lân cận gồm nhiều nghi thức như tế lễ, rước kiệu, múa hát và các trò chơi dân gian. Điểm nhấn của lễ hội là màn rước kiệu Bà Thiên Hậu đi qua các phố phường, thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự.

Đây không chỉ là một hoạt động tín ngưỡng mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, phản ánh truyền thống uống nước nhớ nguồn và tinh thần gắn bó với biển của người dân Việt Nam. Đây cũng là dịp để người dân cầu mong bình an, may mắn và thịnh vượng cho gia đình và cộng đồng.

Lịch sử của lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Lễ hội tại chùa Bà Thiên Hậu (còn gọi là lễ Nghinh Bà, hay lễ Bà Thiên Hậu Đăng Khoa) là một trong những lễ hội lớn nhất và quan trọng nhất ở Tây Nam Bộ, gắn liền với cộng đồng người Hoa sinh sống tại vùng đất này. Sự kiện này được tổ chức hằng năm vào ba ngày 14, 15 và 16 tháng Giêng âm lịch tại thành phố Hồ Chí Minh,吸引 và thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương đến tham dự.

Theo truyền thuyết, vào năm 1696, những người Hoa đầu tiên đến Nam Bộ và định cư tại khu vực Chợ Lớn. Để tưởng nhớ vị nữ thần biển của họ, họ đã lập một ngôi miếu thờ bà trên bờ kênh Bến Nghé. Sau đó, ngôi miếu được di dời đến vị trí hiện tại của chùa Bà Thiên Hậu và được trùng tu, mở rộng nhiều lần.

Lễ hội được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1760. Từ đó tới nay, lễ hội đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống văn hóa - tín ngưỡng của cộng đồng người Hoa tại thành phố Hồ Chí Minh. Lễ hội bao gồm nhiều nghi thức truyền thống, như rước kiệu Bà Thiên Hậu, biểu diễn múa lân, múa rồng, hát bội,... cùng với các hoạt động vui chơi giải trí sôi động.

Lễ hội không chỉ là một hoạt động tín ngưỡng, mà còn là dịp để người Hoa tìm về nguồn cội, nhớ về những người đã khuất và nguyện cầu cho một năm mới bình an, thịnh vượng. Sự kiện này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá văn hóa của người Hoa tại thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung.

Ý nghĩa của lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Đây là lễ hội văn hóa tín ngưỡng đặc sắc được tổ chức hàng năm tại chùa Bà Thiên Hậu (Quận 5, TP.HCM). Lễ hội này không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc đối với cộng đồng người Hoa và cả người dân TP.HCM nói chung.

Ý nghĩa tôn giáo

Đây là dịp để cộng đồng người Hoa bày tỏ lòng thành kính đối với Bà Thiên Hậu (Thánh Mẫu Thiên Hậu), vị thần bảo hộ của ngư dân và người đi biển. Tương truyền, Bà Thiên Hậu là một cô gái hồng nhan bạc phận, sau khi mất đã hiển linh cứu giúp dân lành trên biển. Vì vậy, bà được thờ cúng như vị thần hộ mệnh của những người làm nghề sông nước.

Ý nghĩa văn hóa

Lễ hội là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống văn hóa Trung Hoa và Việt Nam. Trong những ngày diễn ra lễ hội, chùa được trang hoàng lộng lẫy, cờ hoa màu sắc rực rỡ. Các hoạt động văn hóa dân gian như múa lân, múa rồng, diễn tuồng Trung Hoa được trình diễn, thu hút đông đảo người dân đến xem.

Lễ hội cũng là dịp để cộng đồng người Hoa giao lưu, gặp gỡ và quảng bá văn hóa truyền thống của mình đến với người dân đất Việt. Các món ăn truyền thống như lạp xưởng, giò thủ, bánh xèo được bày bán khắp nơi, tạo nên không khí tưng bừng, náo nhiệt.

Ý nghĩa xã hội

Lễ hội không chỉ có ý nghĩa tôn giáo và văn hóa mà còn có ý nghĩa xã hội sâu sắc. Đây là dịp để người dân bày tỏ lòng tri ân đối với những người có công trong sự nghiệp khai phá và xây dựng TP.HCM. Đồng thời, lễ hội cũng góp phần củng cố mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa cộng đồng người Hoa và người dân Việt Nam.

Tóm lại, Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu là một sự kiện văn hóa tín ngưỡng mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Đây không chỉ là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính với Bà Thiên Hậu mà còn là cơ hội để giao lưu văn hóa, củng cố tình đoàn kết và quảng bá những giá trị truyền thống tốt đẹp đến với cộng đồng.

Các nghi thức trong lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Lễ hội tại chùa Bà là một trong những lễ hội lớn và nổi tiếng nhất tại TP.HCM, thu hút hàng ngàn du khách trong và ngoài nước đến tham dự. Lễ hội diễn ra hàng năm từ ngày 23 đến ngày 27 tháng 3 âm lịch (năm 2023 diễn ra từ ngày 10 đến ngày 14 tháng 4 dương lịch) với nhiều nghi thức và hoạt động truyền thống.

Nghi thức rước kiệu

Nghi thức này được tổ chức vào ngày khai mạc lễ hội, với đoàn rước kiệu Bà Thiên Hậu từ Chùa Ông (Hội Quán Tuệ Thành) đến chùa Bà Thiên Hậu. Đoàn rước rất trang trọng, gồm nhiều thành phần như cờ, kiệu, lân, sư, rồng, đội nhạc bát âm, cùng đông đảo người dân và du khách tham gia.

Nghi thức tế lễ

Nghi thức này được thực hiện vào các ngày trong lễ hội tại chính điện của chùa. Đạo sĩ sẽ chủ trì nghi lễ, dâng hương, hoa quả, phẩm vật lên Bà Thiên Hậu và các vị thần khác. Nghi lễ nhằm thể hiện lòng thành kính, cầu xin sự phù hộ độ trì của Bà Thiên Hậu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.

Nghi thức hát bội

Hát bội là loại hình nghệ thuật truyền thống được biểu diễn tại chùa Bà Thiên Hậu trong suốt thời gian diễn ra lễ hội. Các vở diễn thường mang nội dung về sự tích Bà Thiên Hậu, ca ngợi công đức của bà, hoặc các câu chuyện về văn hóa, lịch sử.

Nghi thức múa lân, múa rồng

Múa lân, múa rồng là những hoạt động không thể thiếu trong lễ hội chùa Bà. Các tiết mục múa lân, múa rồng thường được biểu diễn ở sân trước chính điện, thu hút đông đảo người dân và du khách theo dõi.

Ngoài các nghi thức chính, còn có nhiều hoạt động khác như: xin xăm, cầu an, viết sớ, phóng sinh, thả đèn hoa đăng... Lễ hội là dịp để người dân và du khách bày tỏ lòng tôn kính đối với Bà Thiên Hậu, cầu mong sự bình an, may mắn và thịnh vượng cho bản thân và gia đình.

Các hoạt động diễn ra tại Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Dưới đây là các hoạt động phổ biến thường diễn ra trong Lễ hội chùa Bà:

Khai mạc:

• Lễ dâng hương, tế thần linh và các bậc tiền nhân

• Thả chim, phóng sinh cầu bình an, may mắn

Phần lễ:

• Tắm tượng Bà Thiên Hậu

• Cầu an, cầu phúc, cầu tự

• Dâng lễ vật và tiền kim ngân

• Xin quẻ, xem vận mệnh

Phần hội:

• Biểu diễn nghệ thuật: Múa lân, múa rồng, hát chầu văn

• Trò chơi dân gian: Đập niêu, kéo co, bịt mắt bắt dê

• Gian hàng ẩm thực: Thưởng thức các món ăn truyền thống như bánh giò, bánh ít, chè sen

• Chợ phiên: Bán đồ lưu niệm, đồ thủ công mỹ nghệ

• Thả hoa đăng: Cầu mong ước vọng, biểu tượng cho sự may mắn và bình an

Bế mạc:

• Lễ tạ ơn, cầu an, cầu phúc

• Tiễn đưa kiệu Bà Thiên Hậu về chùa

Một số lưu ý khi tham gia lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Lễ hội chùa Bà là một trong những lễ hội lớn và thu hút đông đảo người dân cũng như du khách tham gia nhất Sài Gòn. Được tổ chức hàng năm vào ngày 23 tháng 3 âm lịch, lễ hội là dịp để người dân cầu mong cho gia đình bình an, may mắn và thể hiện lòng thành kính với Bà Thiên Hậu.

Tuy nhiên, để có thể tham gia lễ hội một cách trọn vẹn, có một số lưu ý mà du khách cần biết:

• Thời gian tổ chức lễ hội: Lễ hội chính thức diễn ra trong 3 ngày, từ 21 đến 23 tháng 3 âm lịch. Tuy nhiên, ngay từ vài ngày trước đó, người dân và du khách đã nườm nượp đổ về đây để cúng viếng, xin lộc. Đặc biệt, ngày 23/3 âm lịch được coi là ngày chính của lễ hội, đây là lúc diễn ra nhiều nghi thức quan trọng và thu hút đông đảo người tham gia nhất.

• Chuẩn bị trang phục phù hợp: Lễ hội tại đây là một lễ hội mang tính tôn giáo, do đó du khách nên ăn mặc lịch sự và trang nghiêm khi đến đây. Tránh mặc quần áo quá ngắn, hở hang hoặc có hình ảnh phản cảm.

• Đi lại thuận tiện: Lễ hội được tổ chức tại số 710 đường Nguyễn Trãi, quận 5, TP.HCM. Du khách có thể đến đây bằng nhiều phương tiện khác nhau như xe máy, ô tô hoặc xe buýt. Để tránh tình trạng kẹt xe và đông đúc, du khách nên đi sớm vào buổi sáng hoặc chọn phương tiện công cộng.

• Giữ gìn trật tự: Lễ hội thu hút rất đông người tham gia, vì vậy du khách cần chú ý giữ gìn trật tự, tránh chen lấn xô đẩy. Đặc biệt là trong những ngày diễn ra lễ khai mạc hoặc rước kiệu Bà Thiên Hậu, du khách cần tuân thủ sự hướng dẫn của ban tổ chức và lực lượng chức năng.

• Cẩn thận với trộm cắp: Trong những ngày diễn ra lễ hội, du khách nên bảo quản cẩn thận tư trang cá nhân, tiền bạc, giấy tờ tùy thân. Tránh để lộ tài sản có giá trị hoặc đeo trang sức quá đắt tiền. Nên để tư trang trong túi đeo trước ngực hoặc cất giữ trong những ngăn có khóa an toàn.

• Tôn trọng phong tục tập quán: Lễ hội chùa Bà là một lễ hội mang tính tôn giáo, vì vậy du khách cần tôn trọng phong tục tập quán của người dân địa phương. Không nên có những hành động hay lời nói thiếu lễ độ, xúc phạm đến tín ngưỡng của người khác.

Lời kết: Trên đây là thông tin về lễ hội chùa Bà Thiên Hậu Bình Dương người Hoa mà Ong Vò Vẽ vừa chia sẻ. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong việc tham quan và tham gia lễ hội tại đây nhé!